☩ A. M. D. G. ☩
v5.13.5
Św. Grzegorz urodził się w Arianz w Kapadocji. Gorliwie studiował
w Cezarei, w Aleksandrii i w Atenach. W Atenach związał się przyjaźnią ze św. Bazylim. Obydwaj zostali później mnichami i biskupami. Św. Grzegorz został biskupem Nazjanzu, a później patriarchą w Konstantynopolu. Obronił swoje owieczki przed herezją ariańską, ale znużony ciągłymi sporami zrezygnował z urzędu patriarchy i usunął się do Nazjanzu, gdzie poświęcił się wyłącznie modlitwie i studiom teologii. Dzieła jego odznaczają się taką głębią, że nadano mu przydomek «Teologa» i zaliczono w poczet czterech wielkich Doktorów Kościoła Wschodniego. Św. Grzegorz zmarł około roku 390.
Syr 15:5
W pośrodku Kościoła Pan otworzył jego usta, napełnił go duchem mądrości i rozumu i przyodział go szatą chwały. (Allelúja, allelúja.)
Ps 91:2
Dobrze jest wysławiać Pana i śpiewać imieniu Twemu, o Najwyższy.
Chwała Ojcu…
W pośrodku Kościoła Pan otworzył jego usta, napełnił go duchem mądrości i rozumu i przyodział go szatą chwały. (Allelúja, allelúja.)
Eccli 15:5
In médio Ecclésiæ apéruit os ejus: et implévit eum Dóminus spíritu sapiéntiæ et intelléctus: stolam glóriæ índuit eum. (Allelúja, allelúja.)
Ps 91:2
Bonum est confitéri Dómino: et psállere nómini tuo, Altíssime.
Glória Patri…
In médio Ecclésiæ apéruit os ejus: et implévit eum Dóminus spíritu sapiéntiæ et intelléctus: stolam glóriæ índuit eum. (Allelúja, allelúja.)
Boże, Tyś dał ludowi Swemu świętego Grzegorza za pośrednika zbawienia wiecznego, spraw, prosimy Cię, abyśmy mogli mieć orędownikiem w niebie tego, który na ziemi był dla nas mistrzem życia.
Przez Pana…
Deus, qui pópulo tuo ætérnæ salútis beátum Gregorii minístrum tribuísti: præsta, quǽsumus; ut, quem Doctórem vitæ habúimus in terris, intercessórem habére mereámur in cœlis.
(sed communi Summorum Pontificum)
Deus, qui pópulo tuo ætérnæ salútis beátum Gregorii minístrum tribuísti: præsta, quǽsumus; ut, quem Doctórem vitæ habúimus in terris, intercessórem habére mereámur in cælis.
Per Dominum…
Czytanie z Księgi Mądrości.
Syr 39:6-14
Sprawiedliwy już od zarania czujnie zwraca swe serce do Pana, który go stworzył, i przed obliczem Najwyższego się modli. Otwiera usta swe do modlitwy i za własne winy przeprasza. Jeżeli bowiem zechce wielki Bóg, to go napełni duchem zrozumienia, a wtedy na kształt deszczu wyda on z siebie słowa mądrości i będzie wielbił Pana modlitwą. Właściwie kieruje swą radę i wiedzę, i wnika myślą w Boże tajemnice. Jawnie ukazuje wyuczoną mądrość i chlubi się z Prawa Pańskiego. Wielu będzie wysławiać jego roztropność, a nigdy nie ulegnie on zapomnieniu. Pamięć o nim nie zaginie, a imię jego będzie żywe z pokolenia na pokolenie. Narody będą opowiadały jego mądrość, a zgromadzenie wiernych głosić będzie jego chwałę.
Léctio libri Sapiéntiæ
Eccli 39:6-14
Justus cor suum tradet ad vigilándum dilúculo ad Dóminum, qui fecit illum, et in conspéctu Altíssimi deprecábitur. Apériet os suum in oratióne, et pro delíctis suis deprecábitur. Si enim Dóminus magnus volúerit, spíritu intellegéntias replébit illum: et ipse tamquam imbres mittet elóquia sapiéntiæ suæ, et in oratióne confitébitur Dómino: et ipse díriget consílium ejus et disciplínam, et in abscónditis suis consiliábitur. Ipse palam fáciet disciplínam doctrínæ suæ, et in lege testaménti Dómini gloriábitur. Collaudábunt multi sapiéntiam ejus, et usque in sǽculum non delébitur. Non recédet memória ejus, et nomen ejus requirétur a generatióne in generatiónem. Sapiéntiam ejus enarrábunt gentes, et laudem ejus enuntiábit ecclésia.
Alleluja, alleluja.
Syr 45:9
Umiłował go Pan i przyozdobił, przyodział go szatą chwały. Alleluja.
Oz 14:6
Sprawiedliwy wyrośnie jak lilia i kwitnąć będzie przed Panem na wieki. Alleluja.
Allelúja, allelúja.
Eccli 45:9
Amávit eum Dóminus, et ornávit eum: stolam glóriæ índuit eum.
Osee 14:6
Justus germinábit sicut lílium: et florébit in ætérnum ante Dóminum. Allelúja.
Ciąg dalszy ☩ Ewangelii świętej według Mateusza.
Mt 5:13-19
Onego czasu: Rzekł Jezus uczniom swoim: «Wy jesteście solą ziemi. A jeśli sól zwietrzeje, czymże się solić będzie? Na nic się więcej nie przyda, jeno aby była precz wyrzucona i podeptana przez ludzi. Wy jesteście światłością świata. Nie może skryć się miasto na górze leżące. Ani też nie zapalają świecy i nie kładą jej pod korzec, ale na świeczniku, aby świeciła wszystkim, którzy są w domu. Tak niechaj świeci światłość wasza przed ludźmi, aby widzieli dobre czyny wasze i chwalili Ojca waszego, który jest w niebiesiech. Nie mniemajcie, żem przyszedł rozwiązywać Zakon i Proroków: nie przyszedłem rozwiązywać, ale wypełnić. Zaprawdę bowiem powiadam wam: Dopóki nie przeminą niebo i ziemia, ani jedna jota, ani jedna kreska nie zmieni się w Zakonie, aż się wszystko wypełni. Kto by tedy przestąpił jedno z tych przykazań najmniejszych i tak by ludzi nauczał, będzie zwany najmniejszym w Królestwie Niebieskim. A kto by wypełniał i nauczał, ten będzie zwany wielkim w Królestwie Niebieskim».
Sequéntia ☩ sancti Evangélii secúndum Matthǽum
Matt 5:13-19
In illo témpore: Dixit Jesus discípulis suis: Vos estis sal terræ. Quod si sal evanúerit, in quo saliétur? Ad níhilum valet ultra, nisi ut mittátur foras, et conculcétur ab homínibus. Vos estis lux mundi. Non potest cívitas abscóndi supra montem pósita. Neque accéndunt lucérnam, et ponunt eam sub módio, sed super candelábrum, ut lúceat ómnibus, qui in domo sunt. Sic luceat lux vestra coram homínibus, ut vídeant ópera vestra bona, et gloríficent Patrem vestrum, qui in cœlis est. Nolíte putáre, quóniam veni sólvere legem aut prophétas: non veni sólvere, sed adimplére. Amen, quippe dico vobis, donec tránseat cœlum et terra, jota unum aut unus apex non præteríbit a lege, donec ómnia fiant. Qui ergo sólverit unum de mandátis istis mínimis, et docúerit sic hómines, mínimus vocábitur in regno cœlórum: qui autem fécerit et docúerit, hic magnus vocábitur in regno cœlórum.
Ps 91:13
Sprawiedliwy zakwitnie jak palma, rozrośnie się jak cedr na Libanie. (Allelúja.)
Ps 91:13
Justus ut palma florébit: sicut cedrus, quæ in Líbano est, multiplicábitur. (Allelúja.)
Panie, niech nam nie zabraknie serdecznej modlitwy świętego Grzegorza, Twego Biskupa i Doktora, która zaleci Tobie naszą ofiarę i wyjedna nam Twoje przebaczenie.
Przez Pana…
Sancti Gregóri Pontíficis tui atque Doctóris nobis, Dómine, pia non desit orátio: quæ et múnera nostra concíliet; et tuam nobis indulgéntiam semper obtíneat.
Per Dominum…
Prefacja Wielkanocna
Zaprawdę godne to i sprawiedliwe, słuszne i zbawienne, abyśmy Ciebie, Panie, zawsze, a zwłaszcza w tym dniu (w tym czasie) uroczyściej sławili, gdy jako nasza Pascha został ofiarowany Chrystus. On bowiem jest prawdziwym Barankiem, który zgładził grzechy świata; On umierając zniweczył naszą śmierć i zmartwychwstając przywrócił nam życie.
Przeto z Aniołami i Archaniołami, z Tronami i Państwami oraz ze wszystkimi hufcami wojska niebieskiego śpiewamy hymn ku Twej chwale, wołając bez końca:
Paschalis
Vere dignum et justum est, æquum et salutáre: Te quidem, Dómine, omni témpore, sed in hoc potíssimum (sed tempore Passionis)
hac potíssimum nocte (sed octava Paschæ)
hac potíssimum die gloriósius prædicáre, cum Pascha nostrum immolátus est Christus. Ipse enim verus est Agnus, qui ábstulit peccáta mundi. Qui mortem nostram moriéndo destrúxit et vitam resurgéndo reparávit. Et ídeo cum Angelis et Archángelis, cum Thronis et Dominatiónibus cumque omni milítia cœléstis exércitus hymnum glóriæ tuæ cánimus, sine fine dicéntes:
Łk 12:42
Oto wierny i roztropny sługa, którego Pan postanowił nad swoją czeladzią, by każdemu wydzielał żywność w odpowiednim czasie. (Alleluia.)
Luc 12:42
Fidélis servus et prudens, quem constítuit dóminus super famíliam suam: ut det illis in témpore trítici mensúram. (Allelúja.)
Prosimy Cię, Panie, niech święty Grzegorz, Twój Biskup i znamienity Doktor, wstawi się jako orędownik, aby ta ofiara Twoja dała nam zbawienie.
Przez Pana…
Ut nobis, Dómine, tua sacrifícia dent salútem: beátus Gregóri Póntifex tuus et Doctor egrégius, quǽsumus, precátor accédat.
Per Dominum…